شانس

واژه شانس كه از زبان فرانسه به فارسي راه پيدا كرده، به‌معناي «بخت، اقبال و خوشبختي» است. در اخبار ورزشي مي‌گويند: «تيم استقلال با خوش‌شانسي توانست از شكست بگريزد.» در حالي كه بايد گفت: «تيم استقلال، با خوش‌اقبالي توانست از شكست بگريزد.»

البته واژه «شانس» در زبان فرانسه و انگليسي به معناي احتمال و امكان نيز هست. اخيرا عده‌اي از مترجمان ناآشنا به زبان فارسي، به خصوص در خبرگزاري‌ها، از واژه شانس بدون توجه به معناي رايج آن بهره مي‌گيرند. مثلا: «شانس كمي هست كه اين درخواست پذيرفته شود.» در حالي كه جاي «شانس» بايد نوشت: « احتمال كمي هست...».

اين ترجمه غلط گاهي به جمله‌هاي نامفهوم و مضحكي هم مي‌انجامد: «كساني كه با غذاي خود سبزي و ميوه مصرف مي‌كنند شانس كمي براي ابتلا به بيماري سرطان دارند.» يا شنيده شده كه مي‌گويند: «اگر در 3ماه اول آبستني، زن به سرخجه مبتلا شود، يك شانسي هست كه بچه‌ با بيماري آب مرواريد به دنيا بيايد.» در حالي كه بديهي است ابتلا به سرطان و آب مرواريد شانس نيست بلكه بدشانسي است.

در كل استفاده از واژه «شانس» با وجود گستردگي كاربرد آن در زبان روزمره مردم و در محاوره و نوشتار، درست نيست. جاي استفاده از اين واژه بايد از كلمات معادل، بسته به مفهومي كه قرار است يك عبارت منتقل‌كند، بهره گرفته شود.